Voor Gouden Gasten, een interim- en searchbureau uit Utrecht, bevraag ik iedere maand een Gouden Gast (iemand die verandering en vernieuwing in organisaties van binnenuit ondersteunt, m/v). Dat zijn boeiende gesprekken, waar ik zelf veel van opsteek (zoals zo vaak in mijn werk).
Zo leerde ik van Gouden Gast Peter dat professionals in organisaties vaak niet zichzelf zijn en vertelde Tamara me over ‘verlangen als motor van de organisatie’. Coen legde uit waarom hij niet meer aan spijt doet en Bart vertelde hoe en waarom hij vorig jaar het roer omgooide.
Mijn meest recente interview voor Gouden Gasten was met Anita Pijnappels. Zoals altijd zoek ik voorafgaand aan het gesprek op wat iemand doet, waar iemand werkt en welke uitspraken iemand in het verleden heeft gedaan. Bij de voorbereiding op het interview met Anita stuitte ik op haar platform Wad Werkt, een persoonlijke leiderschapsreis, die ze samen met een collega-ondernemer organiseert.
Op de website van Wad Werkt schrijft Anita: ‘Mijn drijfveer is om mensen te helpen weer in verbinding te komen met zichzelf. De wereld waarin wij leven doet een nadrukkelijk en continu beroep op de ratio. Daar zijn we gemiddeld genomen erg goed in. Maar daarmee zijn we er ook goed in om onszelf uit het oog te verliezen. Op het moment dat we hierin vastlopen, blijkt dat we vooral geholpen zijn als we die ratio durven loslaten. Als ratio en gevoel weer in balans zijn, kunnen we de regie weer pakken. Ik spreek en werk uit ervaring.’
Eigenlijk alles in deze uitspraak, maar vooral de laatste zin triggerde mij. Ik wilde er meer over weten. Na wat opwarmvragen, bevroeg ik haar in het interview over de ervaring die haar bij deze wijsheid heeft gebracht. Een fragment uit het interview lees je hieronder. Het hele interview staat op de website van Gouden Gasten.
—
Je bent mede-oprichter van Wad Werkt, een leiderschapsreis. Op de site van het initiatief schrijf je: ‘Mijn drijfveer is om mensen te helpen weer in verbinding te komen met zichzelf.’ Hoe is dat ontstaan?
“Door zelf keihard met mijn neus tegen de muur te lopen. In mijn vorige leven was ik echt een hittepetit, een high potential met hoge hakjes en mantelpakje. Ik was altijd aan het rennen. In 2004, op de dag dat mijn man en ik onze tweeling kregen, overleed mijn vader. Een week na de uitvaart kwam ik alweer opdraven bij een sollicitatiegesprek. De volgende leidinggevende functie op een nóg grotere afdeling, stond op me te wachten. Na precies zestien weken zwangerschapsverlof ging Anita weer aan het werk. Anita ging maar door en door. Uiteindelijk brak ik. Met terugwerkende kracht kan ik zeggen dat ik mezelf helemaal niet was. Ik was gewoon aan het rennen. Wat wilde ik bewijzen? Nooit stelde ik mezelf de vraag: vind je dit echt het leukste om te doen? Mensen vroegen me daarentegen om weer te solliciteren, en hup, daar ging ik weer. Langzaam maar zeker raakte ik mezelf kwijt.”
Hoe kwam je daarachter?
“Het is niet zo dat ik mijn bed niet meer uitkwam, wat je ook nog weleens hoort, maar op een gegeven moment kwam ik niet verder in mijn werk. Ik kreeg van mijn team terug dat ik er niet voor ze was. De stapel werd steeds groter en problemen losten zich niet meer op. Het mondde uit in een soort disfunctioneren. Toen heb ik gezegd: ik moet even naar huis, ik moet stoppen. Door tijd voor mezelf te nemen, kwam het inzicht dat ik niet was waar ik hoorde. Mijn baan trok me leeg, in plaats van dat die me voedde. Dat zie je alleen maar als je er van een afstandje naar kunt kijken. Ik ben vervolgens gestopt met hiërarchisch leidinggeven en in de rol van verandermanager verder gegaan. In eerste instantie in dezelfde organisatie, daarna als zelfstandige. Langzaam kreeg ik helder wie ik ben en wat ik wil; ik ben meer in verbinding gekomen met mezelf. Die ervaring gebruik ik nu in Wad Werkt om anderen te helpen.”
Is ‘de verbinding met jezelf kwijtraken’ een groot probleem in het bedrijfsleven?
“Heel eerlijk? Ik denk het wel. Niet voor niets hoor je veel mensen roepen: druk, druk, druk. Ik heb het ook gedaan. De keuzes die je in zo’n stemming maakt, zijn niet de keuzes die je voor jezelf maakt. Ik wil die mensen graag helpen om dat te herkennen en er iets aan te doen. Overigens kunnen organisaties op dezelfde manier ook de verbinding met zichzelf kwijtraken.”
Hoe komt het eigenlijk dat dit op grote schaal gebeurt?
“Ik vind het lastig om voor anderen te spreken, maar als ik naar mezelf kijk heeft het te maken met bewijsdrang. We leven in een wereld die heel erg ratio gedreven is; in het bedrijfsleven word je snel naar je hoofd getrokken. In de wereld gaat het ondertussen over groter en beter. Het maakt dat we alsmaar harder willen rennen.”
Wat gebeurt er als hoofd en hart niet in balans zijn?
“Je verliest aan scherpte, met alle gevolgen van dien. Kijk maar naar mij. Als je jezelf niet meer de vraag stelt ‘Waarom doe ik dit eigenlijk?’, word je een soort kritiekloos Duracell-konijn dat maar blijft rennen.”